Адамдын эң кеңири тараган мителеринин бири Toxoplasma gondii өсүмдүктөр дүйнөсүнөн алынган гормонду колдонуп, анын санын качан көбөйтүүнү жана качан уктап калуу керектигин Сент-Луисдеги Вашингтон университетинин Медицина мектебинин изилдөөчүлөрү аныкташкан..
Окумуштуулар бул жумада Nature журналында, алар абсциз кислотасы (ABA) деп аталган молекуланын өндүрүшүн өсүмдүк гербициди менен ийгиликтүү бөгөттөшкөнү тууралуу кабарлашты. Гербициддин аз дозалары чычкандарда өлүмгө алып келген T. gondii инфекциясынын алдын алды.
"Дары-дармекти өнүктүрүү максаты катары бул жол бир нече себептерден улам абдан жагымдуу" дейт автор Л. Дэвид Сибли, физика илимдеринин кандидаты, молекулярдык микробиологиянын профессору. "Мисалы, өсүмдүк биологиясында анын көптөгөн ролдору болгондуктан, бизде буга чейин бир нече ингибиторлор бар. Ошондой эле, бутанын өсүмдүк сымал табияты, аны дары менен бөгөттөө адамдын бейтаптарында олуттуу терс таасирлерге ээ болуу мүмкүнчүлүгүн азайтат."
Т. gondii туугандарына безгекти пайда кылуучу мителер кирет, аларда да ABA синтези үчүн гендер бар. Жаңы табылгалар изилдөөчүлөр тобу ошол эле гербицид безгекке тоскоол болоорун аныктаган мурунку изилдөөнү түшүндүрүшү мүмкүн.
T. gondii же токсоплазмоз инфекциясы, балким, коомчулукка кош бойлуу аялдар мышыктын таштандысын алмаштыруудан алыс болушу керек деген кеңештен белгилүү. Мышыктар, адатта, кээ бир мал жана жапайы жаныбарлар сыяктуу эле мите менен оорушат. Адамдар чала бышырылган этти жегенде же мышыктар төккөн споралар менен булганган сууну ичкенде да жугушу мүмкүн.
Эпидемиологдордун эсеби боюнча, ар бир төртүнчү адам Т.gondii. Инфекциялар, адатта, симптомсуз болуп, иммундук системалары начар пациенттерде гана олуттуу ооруну пайда кылат. Кээ бир сейрек учурларда иммундук системасы дени сак пациенттерде инфекция көздүн же борбордук нерв системасынын олуттуу ооруларына же кош бойлуу аялдардын түйүлдүгүндө тубаса кемтиктерге алып келет.
Окумуштуулар T. gondii сыяктуу жөнөкөй паразиттердин жана безгектин пайда болушуна себеп болгон көптөгөн өсүмдүктөргө окшош жолдорду же белгилүү бир биологиялык тапшырма үчүн колдонулган гендердин же белоктордун топторун камтый турганын болжол менен он жылдан бери билишет. Бул мителердин орток атасы миллиондогон жылдар мурун балыр клеткасын түзгөн. Бул эндосимбиотикалык байланыш инкорпорацияланган организмдин чоңураак организмдин клетка түзүлүшүнүн үзгүлтүксүз бөлүгү болуп калышына алып келет. Мителер балырлардын гендерин пайдалана алышат, алардын көбү баштапкы балыр клеткаларынын калдыктары болгон структурадагы процесстерди көзөмөлдөө үчүн мителердин ядросуна өткөрүлүп берилген.
Ошол мурда ачылган ачылыш метаболикалык жактан маанилүү структураларды же кошулмаларды синтездөө үчүн паразиттердин өсүмдүк сымал протеиндерди бөгөттөөчү дарыларды иштеп чыгуу боюнча үзгүлтүксүз аракеттерге алып келди. Бирок бул изилдөөгө чейин эч ким мителерди сигнал берүү максатында өсүмдүк сымал протеинди колдонгонун тапкан эмес.
"Сигналдар кээде биосинтетикалык жолдорго караганда дарыларды өнүктүрүү үчүн жакшыраак максаттуу болуп саналат" дейт Сибли. "Биосинтетикалык жолду алып салуу - бул митеден бир нерсени алып салуу дегенди билдирет. Бирок негизги сигналды ийгиликтүү өчүрө алсаңыз, бул мителердин метаболизминин дагы көптөгөн аспектилерин бузушу мүмкүн."
Кисабуро Нагамуне, Ph. D., мурда Сибли лабораториясында пост-докторант болуп иштеген, мителердин геномунан кальций сигнализациясы менен байланышкан жолдорду издеп жатып T. gondiiден ABA жолун тапкан. Изилдөөчүлөр кальций сигнализациясы мителердин комплекстүү репродуктивдүү циклин көзөмөлдөө жөндөмдүүлүгү үчүн маанилүү экенин билишкен, бирок сүт эмүүчүлөрдүн клеткаларында табылган кальций сигнал берүү жолдоруна окшош гендерди издөө, мисалы, кальций рецепторлору же жүрөк клеткаларында жана нейрондордо кеңири таралган каналдар. Т-де бир нече аналогдор табылган.gondii.
ABA өсүмдүктөрдүн биологиясында көптөгөн көрүнүктүү ролдорго ээ, анын ичинде гүлдөө жана үрөндөрдүн тыныгуусун жөнгө салуу. Учурда Япониядагы Цукуба университетинин ассистенти Нагамуне жетектеген бир катар эксперименттер ABA мите клеткалардын бири-бири менен байланышып, репродуктивдүү циклин көзөмөлдөөгө жардам берерин көрсөттү. Алар ABA жетишерлик жогорку даражасын сезгенден кийин, мите клеткалардан бөлүнүп чыгат; антпесе, алар кабыл алуучу клеткада калып, уктап калышат.
Сент-Луисдеги жана башка жерлердеги Дональд Данфорт өсүмдүктөрүн изилдөө борборундагы онлайн маалымат базаларынын жана ботаниктердин жардамы менен изилдөөчүлөр ABA өндүрүшүн бөгөттөп, коммерциялык максатта колдонулуп жаткан жана аз уулуулугу боюнча текшерилген гербициддердин классын тез аныкташты. жаныбарлар.
Окумуштуулар ошол гербициддердин бирин токсоплазмозго каршы сынап көрүп, тесттик мите курт-кумурскаларды люцифераза протеин менен белгилешти. Жаныбарлардын бүтүндөй сүрөтү гербицид менен дарылоо алгачкы инфекция учурунда жуккан чычкандардын мите курттарынын санын азайтып, ошондой эле өнөкөт жүктү азайтканын көрсөттү.
Sibley T. gondii биологиясынын башка кайсы аспектилери ABA тарабынан көзөмөлдөнөрүн жана ABAнын башка ингибиторлору токсоплазмозду дагы күчтүүрөөк дарылоодо болорун билүү үчүн кийинки изилдөөлөрдү пландаштырууда. Нагамуне жаңы табылгалардын безгекти дарылоого тийгизген таасирин изилдеп жатат.
Nagamune K, Hicks LM, Fux B, Brossier F, Chini EN, Sible LD. Abscisic кислотасы Toxoplasma gondiiдеги кальцийге көз каранды чыгууну жана өнүгүүнү көзөмөлдөйт. Nature, 9-январь, 2008.
Уэхара Медикал Фондунун, Майо клиникасынын, Американын Жүрөк Ассоциациясынын жана Улуттук Саламаттыкты сактоо Институтунун каржылоосу бул изилдөөнү колдоду.
